Ökoplus AG Başkanı ile söyleşi

Ekolojik Yapı ve Yaşam Alanı konusunda, Almanya’nın tek uzman ticaret birliği olan ÖkoPlus, yaklaşık 45 bayi ve 30 üreticiyi bir araya getiriyor. 1996 yılında kurulan dernek, ekolojik, sağlıklı ve uygun fiyatlı inşaatı desteklemektedir ve bayileri için halkla ilişkiler, pazarlama ve ağ oluşturma çalışmalarını profesyonelleştirmektedir.

Ulrich Steinmeyer’in biyografisi:

Ulrich Steinmeyer bir ekonomist, pasif ev ustası ve 2015 yılından beri ÖkoPlus AG derneğinin başkanıdır. Bremen’deki üniversite eğitimi sırasında, üniversiteden arkadaşlarıyla birlikte, eski bir çiftlik olan kırsal bir komünde yaşadı. Çiftlikte bulunan binayı yenilerken, o zamanlar elde edilmesi zor olan, ekolojik yapı malzemeleri kullandılar. Bu nedenle 1995 yılında Verden’de doğal yapı malzemeleri marketi Biber’i („Biber“-Baumarkt) kurdular. Steinmeyer bugün hala genel müdürlerinden biridir. Verden’deki eko-merkezin (1998) ve içinde ailesiyle birlikte pasif bir evde yaşadığı ekolojik topluluk yerleşimi Neumühlen’in (2004) kurucu ortağıdır. Ayrıca Kuzey Almanya Sürdürülebilir Yapı Merkezi NZNB’nin (2014) kurucu ortağıdır. Bu merkez, beş katlıdır ve yığma saman balyası tekniği ile inşa edilmiştir. Bazı şirketler ve derneklere olduğu gibi, bilgi (büyük bir sergi alanı dahil), tavsiye ve eğitim faaliyetlerine de ortam sağlar

1980’lerin ortalarında ilk doğal yapı malzemesi marketlerinin kurulmasının ardından, 1996’da ülke çapındaki ÖkoPlus derneği kuruldu. Dernek kurulduğunda, Auro, Pro Clima veya Woodline gibi yeni üreticilerden bazıları da dahil oldu. Hedeflerinden biri, doğal yapı malzemeleri ticaretini güçlendirmekti (IBN editörlerinin notu: Auro doğal boya, Pro Klima hava ve rüzgar sızdırmazlık sistemleri, Woodline masif ahşap zeminler gibi ürünler sunar.)

ÖkoPlus bayileri “normal” yapı marketlerinden daha iyi ne yapabilir?

Kalite, sürdürülebilirlik ve sağlık! 1980’li yıllardaki ahşabın koruyucu işlemlerden geçirilmesi ve inşaatta plastik kullanımından kaynaklanan yaygın sıkıntıdan sonra ÖkoPlus, ekolojik yapı malzemeleri için net kriterler geliştirdi. Bu çalışmalar daha sonra, Natureplus sertifikasyon kriterlerine veya Federal İnşaat Bakanlığı tarafından düzenlenen tüm yapılar için değerlendirme sistemlerine öncü bir çalışma oldu.

ÖkoPlus bayilerinden danışmanlık da alınabilir mi?

ÖkoPlus’ın temelleri aracılığıyla, IBN’nin ileri eğitim kursu seçeneklerinden çoğunun ve ÖkoPlus tarafından bayileri için düzenlenen yoğun deneyim alışverişi organizasyonlarının müşteriler için iyi tavsiyeler olacağı garanti edilebilir. Ürünlerin satışı ve çoğu durumda uygulamaları ilgili yıllara dayanan deneyim sayesinde, ÖkoPlus bayileri zengin bir deneyim kazanmıştır. Bu deneyim normal bir yapı markette bulunamaz. Çok sayıda market, ürünleri uygulama hizmeti ile sunar veya ustalara sıkı bir işbirliği içindedir.

ÖkoPlus bayilerinde elde edilebilecek tecrübe ve bilgiler salt ürün bilgisinin çok ötesine geçer ve genellikle yapı çözümlerini ve yapı biyolojisi bakış açısı için temel bilgileri içerir.

1. Kuzey Almanya Sürdürülebilir Yapı Merkezi (NZNB-Das Norddeutsche Zentrum für nachhaltiges Bauen) – büyük bir sergi alanına sahip, yığma saman balyaları ile inşa edilen 5 katlı ekolojik yapı – Ulrich Steinmeyer tarafından kuruldu | Fotoğraf: NZNB
2. Ahşap bir yapıda, saman özellikle kalıcı bir yalıtım sağlar | Fotoğraf: Ulrich Steinmeyer
3. Ahşap ve saman CO2 depolayabildiğinden, bina yaklaşık 40 yıl CO2 üretmeyecektir | Fotoğraf: Ulrich Steinmeyer
4. ve 5. Wasserburg am Inn şehrindeki ÖkoPlus doğal yapı malzemeleri mağazası „Gütter Naturbaustoffe“ | Fotoğraf: Martin Gütter

YAPI BİYOLOJİSİ STANDARTLARINA GÖRE İNŞA ETMEK PAHALI MIDIR?

Hayır! Tutarlı tasarlanan doğal bir yapının, konvansiyonel bir yapıdan daha pahalı olması gerekmez. Mimar Holger König’in Bavyera Eyalet Çevre Dairesi için 2017’de yaptığı bir karşılaştırmalı çalışmada ulaştığı kapsamlı bilgi doğrultusunda, yapı malzemelerinin kendileri daha pahalı değildir. (Editörün notu: “Konut binalarının yaşam döngüsü analizi – yaşam döngüsü analizi; Yaşam döngüsü değerlendirmesi (ekolojik etki değerlendirmesi-Ökobilanz) ve yaşam döngüsü maliyetlerinin hesaplanması ile oluşturulur”) Buna göre doğal yapı malzemeleri ile inşa edilen yapıların konvansiyonel yapılara göre maliyetleri -%1 ile +%4 aralığındadır. Maliyet faktörlerinden daha önemli olan konular, binanın teknik donanımı, konumu ve kullanılan yapı malzemelerinin daha az olmasıdır.

Yapı biyolojisi standartlarına göre inşa etmek için uygun planlamacılar ve ustalar var mı?

Bu genellikle bir sorundur. Yapı biyolojisi standartlarına uygun olan yapıların inşa uygulamaları konusunda deneyimli olan çok az plancı ve genellikle çok az zanaat işletmesi vardır. Bu nedenle, artık birçok doğal yapı malzemesi satıcısı malzemelerinin uygulama işlemini de kendileri sağlamaktadır veya bu konuda zanaatkarlar ile sıkı ticari işbirlikleri kurmuşlardır. Bu anlamda, IBN veya IBN sertifikalı yapı biyolojisi danışma merkezleri ile işbirliği değerlidir.

Yakın gelecekte yapı malzemeleri ve sağlıklı binalar konularında ne gibi gelişmeler ve trendler görüyorsunuz?

Çevre ve iklim tartışması, doğal inşaatı önemli ölçüde artıracak. İnşaat sektörünün iklim değişikliğinde payı büyüktür. Konvansiyonel inşaatlarda kullanılan betonarme, alüminyum, mineral yün, plastik vb. malzemelerin üretim sürecinde ve enerji tüketimi yoluyla çok fazla sera gazı açığa çıkar ve böylelikle iklim hedeflerine ulaşılamaz. Doğal yapı malzemeleri ise biyokütleyi ve dolayısı ile CO₂’i depolama özelliğine sahiptir. İnşaatta ahşap, saman veya kenevir gibi malzemeler kullanarak, bu malzemeleri yakmaktansa CO₂ deposu olarak değerlendirmek daha iyidir.

ÖkoPlus, konuyu toplumsal olarak ilerletmek için çevre dernekleri, yapı biyologları ve Natureplus gibi diğer sektör aktörleri ile aktif işbirliği içindedir. Son yıllarda, yeni Bina Enerji Yasası (GEG-Gebäudeenergiegesetz) veya yeni binalar için KfW teşviği gibi çeşitli ortak raporlar hazırlanmış ve ilgili hükümet temsilcilerine gönderilmiştir. Bu bilgilerin çoğu ÖkoPlus web sitesinde bulunabilir. Siyasi düzeydeki bu öngörülebilir eğilimin yanı sıra, genç müşteriler arasında da doğal yapı malzemelerine doğru net bir yönelme de vardır. Birkaç yıldır doğal yapı malzemeleri satan mağazalara daha çok genç müşteriler gelmektedir. “Fridays for Future” gibi aktiviteler bu durumu yeniden önemli ölçüde güçlendirecektir.

Fakat bu alanda çok fazla “Yeşil badana” da var. Pek çok ürün adil olmayacak şekilde “Yeşil” olarak pazarlanıyor. Gelecekte, “doğal poliüretan (Natur-Polyurethan)” dan yapılan zeminler gibi daha şüpheli çözümler de olacaktır. Poliüretan (Polyurethan (PU) doğal kaynaklardan da elde edilebilir. Ancak bu, imalat sürecini daha az sorunlu hale getirmez ve tabii ki ürünü de biyolojik olarak çözünebilir hale getirmez. Bu nedenle bu tür konuların, doğal yapı malzemeleri mağazaları veya yapı biyologları ile istişare edilmesi önerilir.

Diğer işlerdeki değişiklikler de hissedilebilir. İnternet, bilgi kaynağı ve satış için giderek daha önemli hale geliyor. ÖkoPlus, doğal yapı konusunda geniş bilgi içeren yeni web sitesi ve yakında yayına girecek olan yeni web mağazası ile online platformdaki gelişime cevap verdi. Bu sayede birçok Öko Plus bayisi, mağaza satışlarının yanı sıra ürünlerini bölgesel olarak pazarlayabilir hale geldi.

ÖkoPlus-doğal yapı malzemeleri mağazası „LebensArt“, Münih yakınlarındaki Freising’de | Fotoğraflar: LebensArt, Freising

Doğal yapı malzemelerinin kullanımına ilişkin kişisel görüşünüz nedir?

İklim değişikliği ve sağlık ihtiyacı ile yapı konusunun alakası şimdiye kadar toplumda tamamen küçümsenmiştir.

Dürüst ve gerçek bir enerji döngüsü ve sağlıklı olma hali, yapı ve yaşam bağlamında irdelendiğinde, ciddi anlamda ancak biyolojik olarak iyi olan doğal yapı malzemeleri ile mümkündür. Doğal yapı malzemelerini kendim sertifikalı bir pasif ev ustası olarak işledim ve birçok şantiyemizde aktif şekilde kullandım. Yapı biyolojisi standartlarına göre inşa etmek ve topluluk projeleri oluşturmak konularındaki tutkumu sunumlarda anlatmaktan mutluluk duyuyorum.

İlgili rotayı değiştirebilmek için; planlamacıların ve ustaların eğitimleri, bina yönetmelikleri, finansman koşulları ve yasal düzenlemeler gibi çeşitli alanlarda değişiklikler gereklidir.

Şu anda uygulanmakta olandan çok daha fazlasını yapabiliriz ve zaman, bu anlayış ile harekete geçme zamanı. ÖkoPlus üzerine düşeni yapmaktadır.

Kaynak: https://baubiologie-magazin.de/interview-mit-ulrich-steinmeyer-vorstand-oekoplus-ag/

Yazar: Achim Pilz serbest gazeteci, küratör, jüri üyesi ve danışman olarak çalışmaktadır. Kendisi yapı biyoloğu ve Baubiologie dergisinin genel yayın yönetmenidir.

Almanca’dan Türkçe’ye çeviren: Damla Yağcı

Yeniden düzenleme ve redaksiyon: Merve Titiz Akman